Vliegen na duiken, hoelang wachten?

Hoe lang wachten

In 1992 startte DAN met gesimuleerde vluchten  (op 2.438 meter) na duiken in het Duke Hyperbaric Center. De testen stopten in 1999 met als resultaat 40 decompressieziekte (DCZ)-incidenten bij 802 vluchten. De U.S. Navy procedures voor vliegen na duiken en die voor het sportduiken waren gebaseerd op deze data. Beide richtlijnen  zijn in 2002, in door DAN gesponsorde workshop, geformuleerd en in 2004 gepubliceerd (1,2).

DAN onderzoek

In 2011 deed DAN onderzoek met cardiale echo monitoring o.a. bij een grote groep duikers o.a. in het vliegtuig na een duiktrip op de Malediven: Europe’s Diving Safety Laboratory (DSL) “Flying after Diving” project. Het is duidelijk dat sommige duikers meer bellen ontwikkelen van anderen, zelfs voor degenen met een vergelijkbaar duikprofiel. De onderzoeken tijdens de cruiseweek maakten dat de deelnemers in drie categorieën verdeeld konden worden: degenen die geen bellen vormen, degenen die zo nu en dan bellen vormen en de “belgevoelige” duikers die na ieder duik bellen vormen. De analyse tijdens de vlucht heeft laten zien dat de meerderheid van de duikers geen bellen tijdens de terugreis ontwikkelden met een interval na de laatste duik van 24 uur, maar dat de “belgevoelige” duikers dat wel deden. Het is daarom raadzaam dat mensen die in deze categorie vallen hun wachttijd voor een vlucht verlengen. Tijdens de week bleken twee mensen “super belgevoelig” te zijn en ze werden geadviseerd om de laatste duik niet te maken, waardoor hun wachttijd voor het vliegen 36 uur was. Het is significant dat geen van deze duiker bellen ontwikkelden tijdens de vlucht. Voor degenen die gemakkelijk bellen ontwikkelen is een wachttijd voor het vliegen na duiken van meer dan 24 uur geschikt.

Richtlijnen voor vliegen na duiken

De informatie over vliegen na duiken is niet eenduidig. De US Navytabellen adviseren een minimum oppervlakte-interval van 2 uur, DAN en PADI 12 uur, de Amerikaanse luchtmacht 24 uur. Statistieken tonen aan dat het relatieve risico toeneemt als het oppervlakte-interval voor het vliegen afneemt en de maximumdiepte op de laatste duikdag groter wordt. De aanbevolen richtlijnen voor vliegen na duiken zijn momenteel:

• 12 uur na een enkele duik binnen de nultijd
• 18 uur na herhalingsduiken en/of duiken na gedurende meerdere dagen
• > 18 uur na duiken met een vereiste decompressiestop

Vliegen met DCZ symptomen

Een studie van DAN-data van 1987-1990 liet zien dat 5,6 procent van de 1.159 DCZ-incidenten zich voordeden tijdens of na een vlucht, terwijl 13,8 procent al symptomen voor het vliegen had (3). De DAN Diving Reports voor 2000-2004 geven aan dat 7,1 procent van 2.438 DCZ-incidenten optrad tijdens of na reizen door de lucht, terwijl 10 procent symptomen had vóór het vliegen (4-8).
126 duikers die met symptomen gevlogen hadden werden onderverdeeld in twee groepen: zij die minder dan 24 uur wachtten vóór te gaan vliegen en zij die langer dan 24 uur wachtten alvorens te vliegen. De controlegroep bestond uit 1.509 gevallen die niet gingen vliegen. De duikers werden op ernst van het geval onderverdeeld. Als het effect van het preflight oppervlakte-interval werd bekeken, was recompressie net zo succesvol bij duikers die meer dan 24 uur wachtten alvorens te vliegen (73 procent volledig herstel) als bij duikers die niet gevlogen hadden (71 procent). Van duikers die minder dan 24 uur wachtten alvorens te vliegen ondervond echter slechts 34 procent een volledig herstel van degenen met ernstige neurologische symptomen, terwijl 53 procent van de duikers met lichte neurologische symptomen volledig herstel hadden. De tijd tot aan het vliegen leek geen effect te hebben op pijn.

Vliegen na recompressie

Vliegen na behandeling  doet zich voor als een duiker die al behandeld is voor  een decompressieongeval (zowel DCZ als arteriële gasembolie) een secundaire decompressie ondergaat tijdens blootstelling aan hoogte. De belangrijke vraag is hoe lang een duiker moet wachten nadat hij behandeld is voor hij of zij in een commercieel vliegtuig onder druk kan vliegen. De meest aanbevolen wachttijd tot de vlucht is drie dagen na behandeling. Het effect van vliegen op een terugval na behandeling lijkt zich na drie tot vier dagen te stabiliseren, maar deze observatie is gebaseerd op gegevens van twijfelachtige kwaliteit. Voor duikers die aanhoudende symptomen hebben na recompressie lijkt het echter duidelijk dat drie dagen onvoldoende is om het verergeren van symptomen tijdens de vlucht te voorkomen. Een beter begrip van het vliegen na duiken probleem vergt meer data over: (a) de terugvalratio in afwezigheid van vliegen en het effect van vliegen op de ernst ervan, en (b) het aanhouden van symptomen die terugkomen vergeleken met een terugval zonder vliegen.

Bron

1. Sheffield P, Vann R.
   DAN Flying After Diving Workshop Proceedings – May 2002.
   In: Vann R, editor. DAN Flying After Diving Workshop. Durham, NC: Divers Alert Network; 2004.
2. Vann R.
   Diving at the no-stop limits: chamber trials of flying after diving.
   In: Sheffield P, Vann R, editors. Flying After Recreational Diving Workshop; 2004 May 2, 2002; Durham, NC: Divers Alert Network; 2004. p. 32-37.
3. Vann R, Denoble P, Emmerman M, Corson K.
   Flying after diving and decompression sickness.
   In: Aviation Space and Environmental Medicine. Alexandria, VA: Aerospace Medical Association; 1993. p. 801-807.
4. Vann R, Denoble P, Dovenbarger J, Freiberger J, Pollock N, Caruso J, et al.
   Report on Decompression Illness, Diving Fatalities and Project Dive Exploration.
   Durham, NC: Divers Alert Network; 2004.
5. Vann R, Denoble P, Uguccioni D, Freiberger J, Perkins R, Reed W, et al.
   Report on Decompression Illness, Diving Fatalities, and Project Dive Exploration: DAN’s Annual Review of Recreational Scuba Diving Injuries and Fatalities Based on 2000 Data.
   Durham, NC: Divers Alert Network; 2002.
6. Vann R, Denoble P, Uguccioni D, Freiberger J, Reed W, Dovenbarger J, et al.
   Report on Decompression Illness, Diving Fatalities and Project Dive Exploration.
   Durham, NC: Divers Alert Network; 2003.
7. Vann R, Uguccioni D.
   Report On Decompression Illness And Diving Fatalities: DAN’s Annual Review Of Recreational Scuba Diving Injuries And Deaths Based On 1998 Data.
   In. 2000 ed. Durham: Divers Alert Network; 2000.
8. Vann R, Uguccioni D.
   Report on Decompression Illness, Diving Fatalities and Project Dive Exploration: DAN’s Annual Review Of Recreational Scuba Diving Injuries And Fatalities Based On 1999 Data.
   In. 2001 ed. Durham: Divers Alert Network; 2001.
9. Alert Diver 2008 (4): 64
10. PADI Training Bulletin, 2002/Q4
11. AlertDiver.eu, 2015; 59