Duiken en zwangerschap

Zwanger duiken?

Tijdens de zwangerschap wordt duiken met perslucht, van elke diepte en duur, ontraden door alle duikmedische organisaties. Er zijn echter weinig wetenschappelijke data beschikbaar over het duiken gedurende de zwangerschap omdat een dergelijk onderzoek op medisch-ethische bezwaren zou stuiten. Er zijn wel een paar case reports gepubliceerd en er is onderzoek met dieren onder hyperbare omstandigheden gedaan, maar beide zijn onbruikbaar omdat ze niet te extrapoleren zijn naar de “gemiddelde zwangere duikster”.

Bloedsomloop

Via de bloedsomloop van de moeder worden voedingsstoffen en zuurstof aangevoerd en via de placenta aan het bloed van het kind gegeven. Het bloed komt via een opening in de wand van de beide boezems (foramen ovale) van het kind terecht in het slagaderlijke systeem van het kind. Tot de geboorte zijn de longen van het kind niet functioneel. Verrijking van het bloed met zuurstof vindt dan niet plaats in de longen maar in de placenta. De navelstrengader voert bloed af dat rijk is aan koolstofdioxide.

Complicaties duiken en zwangerschap

• Een hoge partiële zuurstofdruk (PO2)
  Een hoge PO2 kan een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van de foetus
• Een foetale decompressie-ziekte (DCZ)
  Bellen kunnen in het aderlijke systeem terecht komen. De placenta zou deze belletjes moeten filteren, maar kan een overvloed aan bellen niet filteren. De grootste zorg is dat deze bellen de bloedtoevoer naar de foetus blokkeren, met als gevolg zuurstofgebrek  voor de foetus. Aangezien de longen nog niet werken bij het ongeboren kind, komen belletjes direct in het slagaderlijke systeem via het foramen ovale. De belletjes kunnen terecht komen in hersenen van het kind en onherstelbare schade aanrichten. Belletjes die naar andere organen of organen in aanleg gaan, kunnen orgaanfalen veroorzaken of zelfs een einde aan de zwangerschap maken. Bij dieren vergroot DCZ tijdens het 1e trimester van de zwangerschap het ontstaan van hartafwijkingen bij de foetus.
• Verhoogde kans op DCZ
  Een bestaat theoretisch een verhoogde kans op DCZ bij de moeder vanwege de veranderde verdeling van lichaamsvloeistof en een verminderde uitwisseling van opgeloste gassen.

Vroege zwangerschap

Het duurt 7 dagen voordat een bevrucht eicelletje zich in de baarmoeder genesteld heeft. Vervolgens gaan er 7-10 dagen voorbij alvorens er een effectieve bloedcirculatie tussen moeder en embryo tot stand is gekomen. De eerste 2 à 3 weken van de zwangerschap is het risico op schade dus nihil.

Controle

Heb je gedoken tijdens een zwangerschap, overleg dan met je huisarts voor een echo in de 18e week (2e trimester), dit is een mogelijkheid om grove aangeboren afwijkingen (hart, bloedvaten, ledematen en ruggenmerg) op te sporen.

Borstvoeding

De moedermelk van een moeder die duikt is onschadelijk voor het kind omdat het maar weinig opgeloste stikstof bevat en er geen risico is dat het kind stikstof gaat stapelen.

Wanneer weer geschikt voor duiken

Na een ongecompliceerde bevalling kan de vrouw na 4-6 weken weer duiken.

Bron

• Women and diving – Lynn Taylor, PhD
• Alert Diver 2008:1 62-63
• Duiken (2009) 3: 86-91

Foto’s

Marjoleine van Verseveld